De Engelmunduskerk

De Engelmunduskerk staat in het authentieke Oud-Velsen, het hart van de gemeente Velsen. Ooit een houten kapel, gebouwd in opdracht van Karel Martel (689 – 741), de grootvader van Karel de Grote. Vanuit deze kapel werd de kerstening van Kennemerland ter hand genomen.

Drie beroemde missionarissen

Missionaris Willibrordus kwam aan het eind van de zevende eeuw naar het vasteland van Europa. In zijn kielzog kwam Bonifatius. Engelmundus kwam in het jaar 977 in beeld, en wel op een bijzondere manier. In een weiland ten noorden van het dorp Felison werd het stoffelijk overschot gevonden van een persoon, die werd overgebracht naar de kerk in Velsen. Hij kreeg van de bisschop de naam Engelmundus, en zijn relikwieën werden in de kerk bewaard.

Brederodekapel

Eind 13e eeuw, waarschijnlijk tussen 1280 en 1285, werd aan de noordkant van de kerk de Brederodekapel gebouwd. Het werd de laatste rustplaats van Willem van Brederode (ca. 1230-1285) en zijn vrouw Hillegonda van Voorne (1232-1302). Op hun graf lag een enorme grafsteen met hun beeltenis erop. Deze grafsteen werd in de jaren ‘60 van de 20e eeuw gelicht, waarbij hij in drie stukken brak. Gelukkig hangt er in de kerk een rubbing van de gave grafsteen (een gewreven afbeelding op papier). De Brederodekapel is tijdens de beeldenstorm afgebroken (ca. 1566). Willem van Brederode en zijn vrouw zijn in het Huis van Hilde in Castricum als levensgrote reconstructies te zien.

Engelmundus op de timpaan

Vroeger was de ingang van de kerk aan de zijkant. Daar stond een portaaltje voor. Bovenin het portaal werd een fraaie zandsteen aangebracht, met daarop de afbeelding van een heilige. Lang heeft men getwijfeld, maar in 2022 bleek uit onderzoek dat de afgebeelde persoon Engelmundus moet zijn. De steen is te zien in de Corverkapel van de kerk, bij de grafsteen van Willem van Brederode en zijn vrouw Hillegonda.

Over de huidige inrichting van de Engelmunduskerk

Nu is de Engelmunduskerk een sober godshuis, zonder altaar en zonder muurschilderingen. Maar mét een fraai wijzerbord, een 18e eeuwse uurwerkplaat met één wijzer, aan de oostkant van de kerk. Het wijzerbord hangt boven het balkon, dat dieprood geschilderd is bij de laatste restauratie in de jaren ’60 van de 20e eeuw. Bij die restauratie kwam op datzelfde balkon een mooie schildering uit 1773 tevoorschijn. Twee putti (kinderengelen) laten bij een korte zuil een opengeslagen bijbel zien, waarop staat Psalm 100, Dient den Heere met blijtschap. Verder zie je een hoorn des overvloeds, een slang met de staart in de bek en een bazuin. De ondergrond van de schildering is blauw. Het plafond van de kerk is groen. Zo is een rustig interieur ontstaan, in uitgebalanceerde kleuren, die alle ruimte geven aan de activiteiten die er plaatsvinden.